Hayvanlar ve Arkeoloji – Kaymakçı’da Fauna Analizi

Adam DiBattista, Francesca Slim ve Christine Mikeska

Yalnızca tek bir kazı sezonu sonunda, binlerce parça kemik, boynuz, kavkı ve diğer hayvan kalıntılarından oluşan ve toplu olarak fauna malzemesi şeklinde nitelendirilen buluntu topluluğu ele geçer. Bu zengin malzeme, geçmişte hayvanlardan nasıl farklı şekillerde faydalanıldığını anlamamıza, muhtemel kontaminasyon seviyelerini ölçmemize ve geçmişteki çevresel koşullarını incelememize olanak sağlar.

Ekip olarak, kemikleri türlerine göre sınıflandırırız (kol, uyluk, kaval kemiği gibi) ve sonrasında her bir kemiğin bilgilerini kayıt ederiz. Kıdemli danışmanımız Dr. Canan Çakırlar’ın bize sağladığı görselli kitapları ve modern kemik koleksiyonunu kullanarak canlı türlerini belirlemeye çalışırız. En çok koyun ve inek gibi evcilleştirilmiş hayvan kemiklerini buluyoruz ancak geyik ve balık gibi yabani hayvan kemiklerine de rastlıyoruz.

Kazılan fauna malzemesini dikkatlice inceleyip, ölçüp, kayıt ederek, geçmişte Kaymakçı’daki hayvanların yaşı ve sağlığını anlamaya başlıyoruz. Bu nitelikler, hayvanları eti, yünü ya da diğer çeşitli ürünleri ve faaliyetleri için kullanmış insanların alışkanlıklarını anlamamıza yardımcı oluyor. Örneğin, daha yaşlı koyun kemiklerinin varlığı, bu hayvanların yün ve süt gibi “ikincil ürünler” için kullanıldığına işaret ederken, daha genç koyun kemikleriyse bu hayvanların etleri için tüketildiğini gösteriyor olabilir. Yanı sıra, bir inek ayağındaki hastalık izleri, bu hayvanın tüketim yerine çiftçilik faaliyetlerinde kullanıldığına işaret edebilir.