Kategori: İklim & Çevre

İklim & Çevre

Belgeler & Arşivler, Dijital, İklim & Çevre, Materyal Bilimleri, Mekânlar, Şeyler, Tarih, Yüzey Araştırması & Peyzajlar

Marmara Gölü Havzası Yüzey Araştırması

Merkez Lidya Arkeoloji Projesi (CLAS) 2005-2014 yılları arasında, Marmara Gölü’nü çevreleyen bölgenin tarihsel süreçteki gelişimini araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bölgesel ve yoğun yüzey araştırmaları, jeofizik araştırmalar, paleo-çevresel araştırmaları ve toplanan arkeolojik buluntu çalışmaları sonucu, bu 10 senelik proje, bölgedeki Paleolitik Dönem insan aktiviteleri ve Neolitik Dönem’den bu yana bölgedeki yerleşimlerin yeniden yapılandırılarak anlaşılmasında çok önemli bir rol oynamıştır. Yüzey araştırmasına dinamik bir konsept olarak baktığımız için sloganımız da prehistoryadan günümüze – ayrıca çalışmalarımız mevcut ve gelecekteki araştırmalara doğru ilerleyen bir “son nokta”dır.

CLAS projesi, 2001 yılında, Lidya ve Akamenid dönemlerine ait tümülüslerin ve mezar höyüklerinin dokümantasyonunu hedeflediğimiz büyük Lidya bölgesinde yürütülen önceki yüzey araştırmalarının doğal bir gelişimi olarak başlamıştı. CLAS projesinin başlangıç noktası, 2005 yılında Sardis ile bağlantılı olan ve Bintepeler olarak bilinen Lidyalıların kraliyet mezarlık alanıdır. Hızlıca gelişen proje, 400 kilometrekarelik bir alanda Merkez Lidya ve Marmara Gölü’nü çevreleyen alanı diyakronik olarak incelemeyi amaçlamıştır.

Araştırma yöntemi, hava ve uydu keşif teknolojileri, bölgesel detaylı bir yüzey araştırması, malzeme çalışmaları ve gölün paleo-çevresel tarihi ile zenginleştirildi. Bölgesel yüzey araştırmasında, Paleolitik Dönem’den günümüze dek 200’den fazla antik kültürel aktiviteleri tanımlayıp, belgeledik. Detaylı yüzey araştırması, bölgenin kapsamını, kronolojisini ve mümkünse, taş ocaklarından iskân görmüş höyüklere kadar daha istikrarlı insan faaliyetine sahip, yerleşimi hedeflenen bölgelerin işlevini araştırmayı hedeflemiştir. 2007’de başlayan yeraltı kalıntılarını keşfetmek için Kaymakçı çalışmalarına hava ve uydu keşif teknolojileri, yüzey araştırması, mikrotopografi ve jeofizik araştırma entegre edildi. Bu yöntem ile, Kaymakçı kalesi ve çevresindeki yamaçların ayrıntılı yüzey ve yeraltı haritalarını oluşturabildik. Böylece dış ve iç sur duvarlarının kapsamını ve sokakların, mimari blokların varlığını daha kazılara başlamadan anlayabildik.

Belgeler & Arşivler, Göl, İklim & Çevre, Materyal Bilimleri, Mekânlar, Tarih, Yüzey Araştırması & Peyzajlar

Gygaia Limne – Marmara Gölü

Gygaia Projeleri kapsamında yürütülen araştırmaların çoğu Marmara Gölü odağında gerçekleşmiştir. Ne de olsa projenin adı buradan gelmektedir. Bizim göle dair araştırmalarımız 10,000 yıl öncesinden günümüz iklim sorunlarına kadar geniş çaplı bir zaman dilimini kapsamaktadır. Göl havzasının kuzeyi boyunca yer alan doğal kaynaklar, özellikle de Akpınar kaynağı, tarih boyunca muhtemelen küçük de olsa bir su kütlesini korumuştur. Kış yağmurları ve yüzey akışları da bu su kütlesini güçlendirip, beslemiştir. Buna rağmen, sıcak ve kurak yazlar gölün çevresinde büyük dalgalanmalara sebep olup, tarih boyunca gölü kısmen de olsa kuruttuğu bilinmektedir.

Şüphesiz ki, göl, sığ olup (en derin noktası 6 metredir) çok geniş bir alana yayılmıştır. Dinamik su kütlesi, bu sebeple, mevsimsel ve iklimsel rejimlerle değişip, bölgenin dini ve manevi bir bileşeni olarak büyük ilgi görmüştür. Ancak bu hassas doğal tabiat, tarih boyunca ve günümüzde de insanlar tarafından değişikliğe uğratılmaktadır. Bizler, göle yapılan ilk müdahaleden günümüzde yapılan Gördes ve Demirköprü barajlarına kadar uzanan bu tarihi araştırmaktayız.

Göl ile ilgili devam eden proje ve araştırmalar, Tunç Çağı yerleşimi olan Kaymakçı’nın arkeobotanik ve zooarkeolojik koleksiyonları ile bitki ve hayvan kalıntısı araştırmaları; hala süregelen biyolojik çeşitlilik araştırmaları, göl ile ilgili ritüel kültürü, paleotopografik karot alma, tortu DNA’sı, ilkim rekonstrüksiyonları, ve sadece bölgenin yerel önemini değil 18. yy’daki bölgesel önemini de vurgulayan ve sonraki dönemlerde sulak arazi yönetim politikalarını gösteren detaylı Osmanlı arşiv incelemelerinden oluşmaktadır.